چرا محافظت از لوازم برقی در برابر نوسان برق اهمیت دارد؟
بسیاری از لوازم برقی دارای قیمت بالا هستند و محافظت از آنها در برابر خرابی اهمیت بالایی دارد. از طرفی به علت نوسان برق و قطع مداوم برق به‌ویژه در فصل تابستان، این احتمال وجود دارد که لوازم برقی دچار مشکل شوند و یا حتی بسوزند. نوسان برق عموما از کنترل ما خارج است اما راهکارهایی وجود دارند که بتوانیم در مقابل این نوسان‌ها از لوازم برقی محافظت کنیم. استفاده از این روش‌ها می‌تواند به کارکرد بهینه، جلوگیری از آسیب‌دیده و صرفه‌جویی در هزینه‌ها به ما کمک کند.
نوسانات برق اجتناب‌ناپذیر هستند و به دلایل مختلفی از جمله طوفان، رعدوبرق، مشکلات دکل و سیم‌کشی‌های خارج از ساختمان روی می‌دهند. از این رو در این مطلب با علائم نوسان برق، انواع محافظ برق و روش‌هایی دیگر برای محافظت از لوازم برقی در برابر نوسان برق آشنا می‌شویم.
علائم وجود نوسان برق چیست؟
اولین قدم برای محافظت از لوازم برقی در برابر نوسان برق، آشنایی با علائم وجود این نوسانات است. از این رو چندین علامت وجود دارد که ممکن است نشان‌دهنده نوسان برق باشد که باید مراقب آنها باشید. کافی است هرچند وقت یکبار این علائم را بررسی کنید و در صورت وجود، مشکل را رفع کنید. علائم وجود نوسان برق عبارت‌اند از:
- سوسو زدن چراغ‌ها و همچنین کم‌وزیاد شدن نور لامپ‌ها
- خراب‌شدن سیم‌کشی و سیاه شدن آن
- تغییر رنگ یا سوختن پریزها یا نواحی اطراف سیم‌ها
- خروج دود از پریزها
- داغ شدن پریزها
- بوی سوختن یا بوهای عجیب‌وغریب در نزدیکی پریزها
استفاده از محافظ برق برای جلوگیری از آسیب‌های ناشی از نوسان برق
با توجه به اینکه نوسانات برق می‌توانند در هر زمان اتفاق بیفتند، لازم نیست نگران زمان استفاده از محافظ باشید. فقط کافی است همیشه از آنها استفاده کنید. برای دستگاه‌های گران قیمتی که دارای ریزپردازنده‌های پیچیده هستند، مانند رایانه‌ها، تلویزیون‌ها، سیستم‌های استریو و دیگر وسایل حساس، محافظ برق بسیار حیاتی است. از این رو انواع مختلفی از این ابزار مهم در بازار وجود دارند که به محافظت از لوازم برقی در برابر نوسان برق کمک می‌کنند که شامل محافظ برقی کل ساختمان. چند راهی برق و محافظ ولتاژ و دیود سرکوب گر ولتاژ گذرا (TVSS) که در ادامه با آنها بیشتر آشنا می‌شویم.
محافظ برقی کل ساختمان
محافظ برقی کل ساختمان به‌عنوان سرکوب‌کننده‌هایی بر روی پنل نصب می‌شوند. این وسایل، محافظت برق از نقطه ورود به ساختمان را به شما ارائه می‌دهند و در جایی که منبع اصلی برق ساختمان قرار دارد، در کنار جعبه فیوز نصب می‌شود. این محافظ‌ها با جلوگیری از عبور جریان برق از تمام سیم‌ها و کابل‌های ساختمان، به‌خوبی از وسایل برقی خانه شما در برابر صاعقه و نوسانات ایجاد شده از شبکه برق محافظت می‌کنند. قبل از تهیه محافظ برقی کل ساختمان باید مطمئن شوید که متناسب با ژول و آمپر مورد نیاز ساختمان شما است. اگر از آن اطلاعی ندارید، از یک برق‌کار ماهر بپرسید.
چند راهی برق با محافظ ولتاژ
حتی با داشتن یک محافظ برقی کل ساختمان، محافظت بیشتر از وسایل الکترونیکی حساس مانند رایانه‌ها و یخچال‌ها بسیار مهم است. از این رو چند راهی‌های برق با محافظ ولتاژ در بیشتر خانه‌ها رایج هستند. این محافظ‌های برق نیز بر اساس نیاز وسایل برقی مختلف به چندین دسته تقسیم می‌شوند. برای جلوگیری از آسیب ناشی از نوسان برق باید مطمئن شوید که چند راهی محافظ ولتاژ برق مورد نظر می‌تواند نیاز الکتریکی وسیله مورد نظر شما را تامین کند.
سرکوبگر ولتاژ گذرا
سرکوبگر ولتاژ گذرا (TVSS) همچنین به‌عنوان SPD یا دستگاه محافظ نوسان نیز شناخته می‌شود. آنها مستقیما به پریزهای دیواری خانه شما متصل می‌شوند و در صورت ایجاد نوسان برق، از هر چیزی که به آن متصل است محافظت می‌کند. برخی از مدل‌ها جدید این محافظ دارای قابلیت چشمک‌زن یا ایجاد صدا است که نشان‌دهنده نوسان برق است.
راهکارهای دیگر برای محافظت از لوازم برقی در برابر نوسان برق
نوسانات برق می‌تواند به وسایل برقی خانه شما آسیب جدی وارد کند. آیا می‌دانستید علاوه بر محافظ‌های برق، راه‌های دیگری نیز برای محافظت از لوازم برقی در برابر نوسان برق وجود دارد؟ از این رو در ادامه با سایر راهکارها برای پیشگیری از خرابی و سوختن وسایل برقی آشنا می‌شویم.
هنگام نوسان برق، وسایل الکتریکی حساس را از برق بکشید
این کار یک استراتژی آسان برای محافظت از لوازم برقی خانه خود در برابر نوسان برق است. کافی است به‌سادگی دستگاه‌های اصلی، از جمله یخچال، تلویزیون و رایانه را از برق بکشید. درست است که محافظ برقی کل ساختمان و چند راهی برق با محافظ ولتاژ می‌توانند به ایمن نگه‌داشتن دستگاه‌های الکتریکی شما کمک کند. اما بهترین محافظت قطع اتصال است.
بررسی سیم‌کشی منزل برای جلوگیری از نوسان برق
سیم‌کشی معیوب یکی از علت‌های رایج آتش‌سوزی در خانه و همچنین یکی از دلایل اصلی ایجاد نوسانات برق است. اگر خانه قدیمی دارید، باید سیم‌کشی کل خانه را بررسی کنید. همچنین اگر در خانه خود جانوران موذی و یا جوندگانی پیدا کرده‌اید، سیم‌کشی خود را بررسی کنید تا با این کار از ایجاد نوسان برق جلوگیری کنید و در نتیجه از لوازم برقی خود در برابر آسیب‌دیدگی محافظت کنید.
از وسایل برقی خود به‌صورت صحیح استفاده کنید
از وصل کردن بیش از حد دستگاه‌های پرمصرف برقی به یک پریز خودداری کنید. آنها می‌توانند خارج از توان سیستم الکتریکی شما عمل کنند. با عدم استفاده از تعداد زیادی وسایل بزرگ با مصرف برق زیاد در یک پریز مشترک یا پریزهای مجاور می‌توانید از آسیب‌دیدگی لوازم برقی در اثر نوسان برق جلوگیری کنید. استفاده بیش از حد از یک پریز می‌تواند خطوط سیم‌کشی و مدار آن را بیش از حد گرم کند و باعث ایجاد نوسانات ولتاژ و در نهایت خرابی دستگاه‌های برقی شما شود.
صرفه‌جویی در هزینه‌ها با محافظت از لوازم برقی در برابر نوسان برق
از آنجایی که اکثر خانه‌ها در برخی مواقع با نوسان برق مواجه می‌شوند، این مشکل اغلب به ابزار و وسایل برقی آسیب‌های جبران‌ناپذیری وارد می‌کند. بنابراین باید از روش‌هایی برای محافظت از لوازم برقی در برابر نوسان برق استفاده شود تا دیگر نیازی به تعمیرات پرهزینه و یا خرید مجدد وسایل نباشد و در هزینه‌ها نیزصرفه‌جویی شود. از جمله این روش‌ها می‌توان به استفاده از انواع محافظ‌های برق کل ساختمان، چند راهی برق با محافظ ولتاژ، دیود سرکوبگر ولتاژ گذرا، از برق کشیدن وسایل الکتریکی حساس هنگام نوسان برق، بررسی سیم‌کشی منزل و استفاده صحیح از وسایل برقی و پریزها اشاره کرد.